Vogelvluchtkaart van Dokkum uit 1988


Home | Kaarten | Dokkum | Vogelvluchtkaart van Dokkum uit 1988
Vogelvluchtkaart van Dokkum uit 1988
Datering: 1988
Bron: Collectie Warner B. Banga

Deze kaart van de Dokkumer binnenstad werd in 1988 gemaakt door Warner B. Banga. Naar eigen zeggen maakte hij de kaart omdat hij het, 200 jaar na de Smedema-kaart van Dokkum en ruim 100 jaar na die van Kuyper, hoog tijd vond dat Dokkum weer eens gedetailleerd in kaart werd gebracht. Dat resulteerde in een bijzondere, handgetekende vogelvluchtkaart van de binnenstad van Dokkum, in de stijl van...

Deze kaart van de Dokkumer binnenstad werd in 1988 gemaakt door Warner B. Banga. Naar eigen zeggen maakte hij de kaart omdat hij het, 200 jaar na de Smedema-kaart van Dokkum en ruim 100 jaar na die van Kuyper, hoog tijd vond dat Dokkum weer eens gedetailleerd in kaart werd gebracht. Dat resulteerde in een bijzondere, handgetekende vogelvluchtkaart van de binnenstad van Dokkum, in de stijl van de stadsplattegronden zoals die in de zeventiende eeuw gebruikelijk waren.

Banga werd in 1958 geboren te Dokkum en woont al meer dan 40 jaar in de Dokkumer binnenstad. Hij heeft een grenzeloze passie voor de geschiedenis van Dokkum en wijde omgeving en is op allerlei fronten actief om die geschiedenis verder uit te diepen en voor een breed publiek toegankelijk te maken. Zo stond Banga in 2001 aan de wieg van Stichting Historia Doccumensiswaarvan hij nog steeds secretaris is.
Het eerste doel van die stichting was de totstandkoming van een standaardwerk over de geschiedenis van Dokkum. Dat boek, Geschiedenis van Dokkum; hart van noordelijk Oostergo, verscheen in het Bonifatiusjaar 2004. Het was de opmaat voor een hele serie uitgaven door de stichting, die verschillende Dokkumer instanties verenigt op het gebied van Dokkumer erfgoed, historie en archiefonderzoek, waaronder Stichting Oud Dockum, het Streekargyf Noardeast-Fryslân, de Historische Vereniging Noordoost-Friesland, Museum Dokkum, Stichting ‘De Noarderling’ en Ut Genoatskap foar ut gebrúk fan ut Dòkkumers.

De vogelvluchtkaart van Banga is de enige kaart op deze website waarvan de maker nog in leven is. Het is duidelijk dat de maker zich liet inspireren door de zeventiende-eeuwse kaarten van Van Geelkercken, Blaeu en Schotanus. Waar die drie kaarten getekend zijn met het oosten boven, tekende Banga Dokkum in vogelvlucht met de tegenwoordig gebruikelijke noord-zuid oriëntatie. Een waar monnikenwerk, omdat hij daardoor álle panden opnieuw in perspectief moest tekenen.

Desgevraagd laat Banga weten dat hij er inderdaad maanden mee bezig is geweest, en dat hij door alle steegjes en over schuttingen gekropen is om de panden goed te kunnen bekijken. Google Maps en Earth bestonden nog niet; de maker had alleen een paar luchtfoto's tot zijn beschikking.
Banga koos voor het vogelvluchtperspectief omdat hij op die manier meer van de gebouwen kon laten zien, en omdat het volgens hem een mooiere kaart zou opleveren. De noord-zuid oriëntatie koos hij omdat dat eigenlijk al twee eeuwen gebruikelijk was. En naar eigen zeggen moest hij tóch alle panden opnieuw tekenen omdat de weergave van de huizen en gebouwen op de zeventiende eeuwse kaarten over het algemeen niet waarheidsgetrouw was.  

Het resultaat is inderdaad schitterend en, vooral bij nadere bestudering, indrukwekkend. De kaart geeft een uniek en zeer gedetailleerd beeld van Dokkum anno 1988. De enige vergelijkbare kaarten zijn (voor zover wij weten), die van de Duitse firma Bollman. Een voorbeeld van zo'n kaart is de 'panoramakaart' van Amsterdam die de grondlegger van het bedrijf, Herman Bollmann, in 1956 tekende.

Bollmann begon in 1948 met het maken van handgetekende vogelvluchtkaarten van Duitse steden, om zo de verwoestingen door de galllieerde bombardementen vast te leggen. De eerste kaart, van Braunschweig, werd volledig gemaakt op basis van 'street-level' observaties, dus zonder gebruik te maken van luchtfoto's.
In 1958 kocht Bollmann een VW Kever die hij voorzag van een camera op een paal die door het dak heen stak en automatisch om de 20 meter een foto maakte. In hetzelfde jaar werd ook een Cessna 170B uit 1954  aangeschaft, waarmee tot op de dag van vandaag luchtopnames worden gemaakt. De Kever is niet meer in gebruik, en vervangen door een moderne auto met 'sunroof'.   



De huidige catalogus van het bedrijf omvat zo'n 100 kaarten, vooral van Duitse steden maar ook van een beperkt aantal buitenlandse steden. Die van de Duitse steden worden nog steeds om de zoveel jaar geactualiseerd. De laatste versies van de kaarten van de buitenlandse steden stammen uit het midden van de jaren '70. 

Klik hier voor de bron van de informatie over Bollmann Bildkarten  
 



Meehelpen om onze content ook in de toekomst gratis beschikbaar te houden? Doneer dan nu via deze knop!

 

 
 
Lees meer